👉 Nieuwsberichten over gezondheidszaken kunnen overdrijvingen bevatten of verkeerde interpretaties van wetenschappelijk onderzoek.
💊 Wondermiddelen tegen Alzheimer, Tinnitus of Covid lijken – bij wijze van spreken – binnen handbereik maar blijken dan nog slechts op muizen getest.
maar wel een voorbeeld van een controversieel wondermiddel tegen Covid.
🤔 Zijn het journalisten die dan uit de bocht vliegen of ligt het ergens anders aan?
👉 Petroc Sumner en Chris Chambers van Cardiff University concludeerden in 2014 dat er al heel veel mis gaat in de persberichten die universiteiten zelf uitsturen over nieuw wetenschappelijk werk. Zo bevatte 40% van de 462 onderzochte persberichten een overdreven gezondheidsadvies.
👉 Het onderzoek raakte wetenschapsjournaliste – en gepromoveerd wiskundige – Ionica Smeets diep. Ze was er zo enthousiast over dat het haar inspireerde tot een nieuwe loopbaan in het onderzoek naar wetenschaps-communicatie. En ze herhaalde het onderzoek in Nederland, met vergelijkbare resultaten.
Wie is Ionica Smeets?
👉 Geboren op 8 oktober 1979 in Delft.
👉 Promoveerde als wiskundige in de getaltheorie. Voor de liefhebbers: haar proefschrift.
👉 Wilde geen theoreticus zijn in een muf kamertje op de universiteit. Begon daarom in 2006 met Jeanine Daems het weblog Wiskundemeisjes.
👉 Schoof als bevlogen wiskundige aan bij De Wereld Draait Door met verhalen over getallen en interessante wiskunde-feitjes.
👉 Werkte ondertussen als wetenschapsjournalist en ging zelf ook programma’s presenteren over een breed scala aan wetenschappelijke onderwerpen.
👉Keerde in 2015 terug naar de universiteit. Niet als wiskundige, maar als hoogleraar wetenschapscommunicatie.
👉 Presenteert nog steeds populair-wetenschappelijke televisieprogramma’s, schrijft columns en boeken, geeft lezingen.
📰 Een voorbeeld dat Smeets aanhaalt in de podcast is het bericht van De Telegraaf dat creatievelingen boven de 50 minder kans hebben op Parkinson. (Link helaas achter betaalmuur, maar kop en intro zijn leesbaar .)
👉 Daar was kritiek op, maar het bleek vrijwel één-op-één een weergave van het persbericht van RadboudUMC te zijn.
BONUSMATERIAAL
Ionica Smeets is na het interview nog even blijven zitten voor twee extra rubrieken. Wil je meer horen over de omgang van natuurkundigen met feiten en drie aanraders – waaronder een bingeable podcast – check dan de fragmenten hieronder. 👇
Het moment: Natuurkundigen en de feiten
Alleen feiten geven is niet genoeg om mensen te informeren, vertelde Ionica Smeets als hoogleraar wetenschapscommunicatie op een congres voor natuurkundigen. Dit feit werd echter niet geaccepteerd door een groot deel van de beta-wetenchappers.
En welke musea, boeken en podcasts zijn ook aanbevelenswaardig?
Drie aanraders
1. Wetenschapsmusea
🗺️ Kaart met alle wetenschapsmusea in Nederland. Geheimtip: de uitvinderij in Dieren.
2. The Anthropocene reviewed
🎧 Podcast met zeer persoonlijke reviews over totaal uiteenlopende verschijnselen uit het tijdperk der mensen. Van toetsenborden tot Ginkgo-bomen. Verslavend.
3. Maggie Shipstead, Great Circle
Op de hoogte blijven van nieuwe afleveringen én extra fragmenten? Schrijf je in voor de nieuwsbrief …